Kendi türünden ya da kendi türü dışındaki bir canlıdan gen aktarılarak bazı özellikleri değiştirilen bitki, hayvan ya da mikroorganizmalara “genetiği değiştirilmiş organizma” (GDO) denilmektedir.

Günümüzde ticari amaçla tarımı yapılan başlıca GDO tarım ürünleri soya, mısır, pamuk ve kanola’dır. Biber, patates, domates, pirinç, buğday, balkabağı, ayçiçeği, yerfıstığı, kasava ve papaya gibi ürünlere de genetik müdahalede bulunulabilmektedir. Genetik müdahale çalışmaları henüz devam eden ürünler ise muz, çilek, kiraz, kavun, karpuz, ahududu ve ananastır.

Ülke tarımına olumsuz etkileri

 GDO ekinler tozlaşma yoluyla aynı türden akrabalarının da genlerini değiştirebiliyorlar. Yapılan denemelerde GDO mısır polenlerinin 35 km mesafeye kadar rüzgarla taşınabildiği tespit edildi. * Bu durum zengin biyo-çeşitliliği bitirmesinin yanında, tarımı da engelleyen önemli bir olumsuzluktur. GDO tohumla üretim yapılan yerlerde tarım ürünlerinde genetik bulaşımlara rastlamış, çiftçi ürününü olarak satamamıştır.

 GDO’lu ürünlerin tarımsal ilaç kullanımını azaltıp verimi artırdığı yönündeki iddialara karşılık yapılan araştırmalar bunun tam tersini göstermektedir. (GDO’lu ürünlerin tarımsal ilaç kullanımı)
Örneğin, ABD’de 1994–2006 yılları arasında soyada birim alana tek tip kullanılan tarımsal ilaç (yabancı ot ilacı glifosat) miktarı yüzde 45 artış göstermiştir. Aynı ilacın Brezilya’daki kullanımı 2000–2005 döneminde yüzde 80 artarken ekili alan bu ölçüde artmamıştır. Arjantin’de de aynı ilacın kullanımı 1996–2008 döneminde 14 kat artmış soya ekim alanı ise 5 katına çıkmıştır. Bu tek tip ilaca ek olarak yıldan yıla diğer ilaçların kullanımında da artış görülmüştür.

 Kaldı ki GDO’nun zararsızlığı ispatlansa bile insanlığın ortak malı olan tohumların genetik yapısı değiştirilerek tescil edilerek küresel şirketlerin eline geçmesi ülkelerin hatta insanlığın geleceği açısından büyük bir tehdittir.

Çünkü GDO’lu tohumların tümü kısır tohumlardır. Çiftçi satın aldığı tohumdan ürettiği üründen elde ettiği tohumu ekince, yeni ürün  çıkmadığından, tescilli tohum sahibinden yeniden tohum almaya mecburdur. Doğal yapıyı bozduğu bilinen GDO’lu tohumlar kendilerine ilave edilen baskın gen sayesinde tozlaşma ve diğer yöntemlerle doğal bitki türlerini tümünü dölleyerek kendisine çevirmektedir. Bu durumda zengin gen kaynakları “mono kültür” olarak tanımlanan GDO'lu ürünlere dönüşmekte böylece telafisi güç bağımlılıklar meydana getirilmektedir.

 GDO’lu ürünlerin üretildiği GDO’lu tohumların tescil sahipleri aynı zamanda bitkisel, hayvansal ve insani ilaç ile yem ve gübre üreticisidirler. Bu tohumlardan verim elde edebilmek için çiftçiye kendi ilaç ve gübrelerini kullanmayı zorunlu kılmaktadırlar. Bu da üreticinin maliyetini artırmakta ve dolayısıyla tüketici maliyetini artırmaktadır. Ayrıca bu ilaçların kullanılmasından dolayı bir ürün aynı tarlada bir müddet sonra yetişemez duruma gelmektedir. Toprağın yeniden ekilebilmesi yeni yeni ilaçlar ve gübreler pazarlanarak kaçınılmaz bir bağımlılık yaratılmaktadır. Bu ilaçlar bazı bitkilerin ve haşeratın mutasyona uğramasına neden olmaktadır. Bunun en önemli örneği öldürücü kenelerdir. Tarım ilaçları kenelerde mutasyona neden olmuş ve büyük bir tehlikeli haline gelmiştir.

 Tarımın devamlılığı için arılar, hayati öneme haizdir. Arıların olmadığı bir dünyada bitkiler ürün vermezler. Her ne kadar bu işlem yapay olarak yapılabilse de bu sadece seralar için geçerlidir. Her türlü ürün ve özellikle de meyveler serada üretilemediğine göre arısız bir dünya düşünülemez. Ancak ülkemizde de sık sık görüldüğü üzere milyarlarca arı topluca ölmektedir. Bu ölümlerin GDO’lu tohumların ekildiği bölgelerde olması oldukça kaygı vericidir ve dünyada bu ölümlerin GDO’lu ürünler ve bunlar için kullanılması zorunlu ilaçlardan kaynaklandığı ispatlanmıştır.

 GDO’lu ürünlerin üreticileri artan dünya nüfusunun gıdasızlıktan öleceğini bu nedenle GDO’nun kaçınılmaz olduğu iddia etmektedirler. Hâlbuki bu durum sadece gerçeğin örtülmesi için uydurulan bir gerekçedir. GDO’lu ürünler piyasaya çıktığında dünyada açlık sınırının altında yaşayan insan sayısı yüz binin bile altında iken bugün aç insan sayısı 1 milyar 20 milyonu aşmıştır.
Bugün dünyada her yıl açların tümünü birkaç yıl doyuracak üretim fazlası vardır. Mesela dünyanın 168.397.000 ton buğday, 89.911.000 ton pirinç fazlası varken açlıktan söz edilmesi göstermektedir ki sorun, GDO için zorunluluk olarak gösterilen eksik üretim değil paylaşım sorunudur.

Diğer ülkelerde durum

 AB sadece MON 810 mısır çeşidinin ekimini onaylamıştır.

 Avusturya, Yunanistan, Macaristan ve Polonya GDO konusunda açık ve net olup ekimini yasaklamıştır.

 Çevre ve sağlık etkileri yeterince bilinmediği için Fransa 2007’de aldığı bir kararla 2008 yılında GDO mısır ekimine izin vermemiştir.

 Almanya Tarım Bakanı Ilse Argner 14 Nisan 2009’da yaptığı açıklamayla Almanya’da 2009’da GDO mısır ekimi yaptırmayacaklarını açıklamıştır.

 GDO nun anavatanı ABD’de 2006 ve 2007 yıllarında Hawaii, Washington DC ve Kuzey Kaliforniya Federal Mahkemeleri yeterince çevresel etki değerlendirmesi yapmaksızın Amerikan Tarım Bakanlığı’nın (USDA-United States Department of Agriculture) GDO’lara vermiş olduğu onayların yasa dışı olduklarına karar vermiştir.

GDO lu ürünler ve dava konusu Yönetmelik hakkında yazılı ve görsel basında çok sayıda yazı, makale, bilimsel araştırma yayınlamıştır.

Bunlar da ilginizi çekebilir:

GDO: Sağlığa zararları

GDO'lu Gıdalardan Nasıl Korunabiliriz

GDO  Ülke Tarımına Zararları